เมื่อพูดถึงการเรียนรู้ในการใช้สื่อเพื่อส่งเสริมกระบวนการจดจำในการใช้ภาษาหรือเพื่อเรียนรู้สิ่งต่าง ๆ ซึ่งมีวิธีการและเครื่องมือมากมายที่จะช่วยให้เด็กเข้าใจการเรียนรู้ วันนี้ครูแหม่มจึงอยากแนะนำสื่อประเภทที่เป็น Flash Cards เป็นสื่อการสอนอย่างหนึ่งที่เหมาะสำหรับเด็กในวัยตั้งแต่ 2-6 ปี

Flash Cards เด็ก
Flash Cards (บัตรคำ) แบบต่าง ๆ

Flash Cards (บัตรคำ) คือ

สื่อการสอนรูปแบบกระดาษชนิดหนึ่ง ที่ช่วยปูพื้นฐานด้านการจดจำของเด็กตั้งแต่ยังเล็ก เน้นให้เด็กใช้ทักษะการจดจำและทักษะการฟัง โดยส่วนใหญ่จะประกอบไปด้วยคำศัพท์หรือรูปภาพอยู่ในนั้น

Flash Cards (บัตรคำ) สำคัญอย่างไร

เนื่องจากสมองของเด็ก 2-6 ปี สามารถเรียนรู้และซึมซับได้อย่างรวดเร็ว บัตรคำจึงเป็นเครื่องมือที่ช่วยกระตุ้นให้เด็กมีความกระตือรือร้นในการเรียนรู้ เพราะในบัตรคำจะมีคำศัพท์ที่หลากหลาย ประกอบกับรูปภาพต่าง ๆ ที่ช่วยกระตุ้นการทำงานของสมองซีกขวาในด้านการจดจำ ให้เด็กมีความเข้าใจในคำศัพท์คำนั้น ๆ ได้ง่ายยิ่งขึ้น เพื่อเป็นพื้นฐานของพัฒนาการด้านต่าง ๆ ในอนาคตของเด็กต่อไป

บัตรคำศัพท์ A-Z เสริมพัฒนาการ
เด็กเรียง Flash Cards เพื่อฝึกการจดจำ

ลักษณะของ Flash Cards (บัตรคำ)

โดยทั่วไป Flash Cards จะมีลักษณะเป็นแผ่นกระดาษรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ซึ่งขนาดของ Flash Cards จะแตกต่างกันไปตามรูปแบบการใช้งานและช่วงอายุของเด็ก Flash Cards ที่ดีควรมีภาพและตัวหนังสือขนาดชัดเจน ในระดับการมองเห็นของเด็ก มีขนาด Flash cards ที่เหมาะสำหรับเด็กในการใช้มือหยิบจับได้ถนัด สีสัน สดใส สวยงาม เพื่อดึงดูดความสนใจของเด็ก ๆ ที่สำคัญควรมีความคงทนพอที่จะรองรับแรงฉีก กัด ดึง ของเด็กได้ด้วยนะคะ ทั้งนี้ ครูแหม่มได้แบ่งขนาดของ Flash Cards สำหรับนำไปใช้งานไว้ ดังนี้

1. Flash Cards ขนาด 8x8 เซนติเมตรเหมาะสำหรับสอนเด็กอายุ 2-3 ปี เป็นการเริ่มต้นสอนอย่างง่ายเกี่ยวกับรูปภาพหรือพยัญชนะ เพราะใน Flash Cards จะมีเพียงรูปภาพหรือพยัญชนะอย่างใดอย่างหนึ่งเท่านั้น รายละเอียดใน Flash cards จะไม่เยอะ เพื่อฝึกเด็กได้โฟกัสที่ภาพและพยัญชนะเท่านั้น

Flash Cards ภาพสัตว์
Flash Cards ภาพสัตว์ ขนาด 8x8 เซนติเมตร

2. Flash Cards ขนาด 10x8 เซนติเมตร และ ขนาด 13x8 เซนติเมตร เหมาะสำหรับผู้ปกครองนำไปใช้เป็นสื่อการสอนเด็กอายุ 4-5 ปี เด็กวัยนี้สามารถอ่านและสะกดคำสั้น ๆ ได้บ้างแล้ว เมื่อเด็กเริ่มอ่านคำศัพท์ ได้คล่อง ผู้ปกครอง สามารถเพิ่มระดับความยากลงไปในคำศัพท์ได้เลยนะคะ ซึ่งเหมาะกับเด็กอายุ 5-6 ปี เพราะเป็นวัยที่ชอบอะไรที่ท้าทายและมีระดับความยากนิดหน่อย ใน Flash Cards จะมีทั้งรูปภาพและคำศัพท์อยู่ในหน้าเดียวกัน

Flash Cards บัตรคำศัพท์ A-Z
Flash Cards บัตรคำศัพท์ A-J ขนาด 13x8 เซนติเมตร

3. Flash Cards ขนาด 19x13 เซนติเมตร เหมาะสำหรับเด็ก 2-6 ปี เพราะมีขนาดใหญ่ที่นิยมใช้จะเป็น Flash Cards จำนวนตัวเลข วันทั้ง 7 เดือนทั้ง 12 เดือน ฯลฯ ผู้ปกครองสามารถนำไปแปะตามผนังห้องนั่งเล่น ห้องน้ำ ห้องครัว ความสูงให้อยู่ในระดับสายตาเด็กมองเห็นได้ชัดเจน ไม่ว่าจะนั่งอยู่มุมไหนภายในบ้าน ผู้ปกครองก็สามารถสอนคำศัพท์เด็ก ๆ ได้ทุกที่ เพียงวันละ 3-4 คำ ก็เป็นการส่งเสริมทักษะการจดจำให้เด็ก ๆ ได้ค่ะ

บัตรคำตัวเลข
Flash cards ตัวเลข 1-10 ขนาด 19x13 เซนติเมตร

พื้นฐานสำคัญสำหรับการใช้ Flash Cards คือการให้เด็กเรียนรู้จากการดูภาพและเรียนรู้ภาษาจากการฟัง ผู้ปกครองสามารถฝึกให้เด็กเรียนรู้จากการถามและให้เด็กตอบจากภาพและคำศัพท์ โดยเริ่มจากชุดภาพหรือคำศัพท์ทีละ 5 ใบ แล้วเพิ่มจำนวนคำหรือภาพขึ้นเรื่อย ๆ ตามความพร้อมของเด็ก ๆ ซึ่งอาจจะเพิ่มในหมวดภาษาหรือคำศัพท์ใหม่ให้เด็กง่าย ๆ ใน Flash Cards โดยเลือกคำศัพท์เป็นหมวดหมู่ เช่น Flash Cards A-Z , Flash Cards ก-ฮ , Flash Cards หมวดตัวเลข , Flash Cards หมวดสี ฯลฯ เพื่อให้ง่ายต่อการเรียนรู้และการจดจำของเด็กค่ะ

ถ้าผู้ปกครองมีความเชี่ยวชาญในด้านภาษาต่าง ๆ เช่น ภาษาจีน ภาษาญี่ปุ่น ฯลฯ ก็แค่เปลี่ยนคำศัพท์เป็นภาษานั้น ๆ จะช่วยให้เด็กเรียนรู้ภาษาอื่น ๆ ได้เพิ่มขึ้นค่ะ
เด็กเล่นจับคู่ Flash Cards หมวดสีกับของเล่น
เด็กเล่นจับคู่ Flash Cards หมวดสี กับของเล่น

จากที่กล่าวมาทั้งหมดจะเป็นเทคนิคการใช้ Flash cards ในแบบฉบับของครูแหม่ม ซึ่งอาจจะไม่เหมือนการสอน Flash Cards ที่เน้นสอนเด็กแบบเร็ว ๆ เปิดเร็ว ๆ ให้เด็กเรียนรู้แบบติดจรวด ของครูแหม่มจะไปแบบช้า ๆ เน้นความรู้ความเข้าใจที่เด็กแต่ละคนจะรับและเรียนรู้สิ่งที่เราเลือกมาเสริมทักษะให้กับเค้าได้มากเท่าไหร่ โดยจะไม่บังคับเด็ก เพราะฉะนั้นในการสอนของผู้ปกครองก็เช่นกัน ถนัดสอนแบบไหน ใช้เทคนิคอะไร ก็นำไปสอนในแบบของตัวเองได้เลยค่ะ ไม่มีผิดถูก ที่นำเสนอมานั้น เป็นเพียงแนวทางสำหรับผู้ปกครอง ที่ไม่รู้จะเริ่มสอนอย่างไร สามารถนำเทคนิคของครูแหมม่ไปปรับใช้ได้นะคะ

โดยปกติแล้วครูแหม่มจะเริ่มให้เด็กเรียนรู้ภาพใน Flash Cards ก่อน เพื่อให้เด็กจดจำว่าแต่ละภาพเรียกว่าอย่างไร อยู่ในหมวดไหน เมื่อเด็กจดจำได้แม่นยำแล้ว ก็จะปรับเปลี่ยนวิธีการสอนให้เป็นเกม เพื่อเพิ่มความสนุกมากขึ้น เช่น สำหรับเด็กอนุบาล 1 อาจจะให้เด็กจับคู่ภาพที่เหมือนกัน สำหรับอนุบาล 2 อาจจะให้เด็กจับคู่ภาพกับเงา สำหรับอนุบาล 3 อาจเพิ่มความยากและความท้าทายให้กับเด็กด้วยการจับคู่ภาพกับคำศัพท์

การใช้ในการสอนไม่ควรมุ่งเน้นวิธีการใช้ในแบบวิชาการอย่างเดียว แต่ควรสร้างบรรยากาศ ให้เด็กรู้สึกผ่อนคลาย นั่งเล่นได้สบาย ๆ สนุกสนาน ซึ่งทำให้เด็กคิดว่าเป็นเพียงการเล่นเกม ที่สามารถสร้างเสริมการเรียนรู้มากมายให้กับเด็ก ๆ ได้

ประโยชน์ของ Flash Cards

  • ช่วยฝึกทักษะด้านการจดจำ
  • ช่วยเรียนรู้คำศัพท์ใหม่ ๆ
  • ช่วยกระตุ้นการทำงานของสมองซีกขวา เมื่อเด็กได้รับข้อมูลที่เร็วมาก ๆ หน่วยความจำของสมองซีกขวาจะเปิดใช้งานและพัฒนาขึ้น
  • ช่วยเชื่อมต่อสมองซีกซ้ายและสมองซีกขวาให้ทำงานร่วมกันได้อย่างสมดุล
เพิ่มความสแข็งแรงให้กับบัตรคำด้วยแผ่นพลาสติกเคลือบบัตร
ใช้แผ่นพลาสติกเคลือบบัตรเคลือบบน Flash Cards เพื่อเพิ่มความแข็งแรง

ผู้ปกครองสามารถหาซื้อ Flash Cards ได้ตามร้านหนังสือทั่วไป ราคาจะมีตั้งแต่กล่องละ 100 บาทขึ้นไป และใน 1 กล่อง ก็จะมีเพียงแค่ 1 หมวดหมู่เท่านั้น แต่ถ้าผู้ปกครอง ครูอยากจะทำ Flash Cards ใช้เอง ก็สามารถทำได้ง่าย ไม่ยุ่งยาก แถมยังได้หลายหมวดหมู่และราคาถูกอีกด้วย ส่วนในเรื่องความคงทนแข็งแรง ก็สามารถใช้แผ่นพลาสติกเคลือบบัตรเคลือบบน Flash Cards ได้ค่ะ อ้อ ! มีอีกหนึ่งวิธีคือการใช้สติกเกอร์ใสซีนก็ได้ เป็นอีกวิธีสำหรับการเก็บรักษา Flash Cards ให้ใช้งานได้นาน

เด็กสนุกกับการเรียนรู้ด้วยบัตรคำ
จับคู่ของเล่นกับบัตรคำสี ง่าย ๆ สนุกจังเลย

ประโยชน์ของ Flash Cards มีมากมายนอกจากจะเป็นสื่อการสอนที่สนุกแล้ว ยังสามารถใช้กับเด็กได้ทุกวัย เพียงเลือกใช้ Flash Cards ให้เหมาะกับเด็ก และไม่ควรกดดันเด็กโดยจำกัดเวลาว่าต้องทำได้เท่านั้นเท่านี้ ควรให้เวลาเด็ก ๆ ได้สนุกสนาน และเรียนรู้ไปตามกระบวนการ เมื่อเด็ก ๆ พร้อมก็จะเรียนรู้ได้ตามศักยภาพของตัวเด็กเอง และควรหยุดเล่นเมื่อเด็กหมดความสนใจ เพียงแค่นี้ก็จะช่วยให้เด็ก ๆ เรียนรู้อย่างมีความสุขแล้วค่ะ

ดาวน์โหลด
14 รายการ