เคยได้ยินของเล่นที่ชื่อว่า กล้องสลับลาย หรือ กล้องคาไลโดสโคป (Kaleidoscope) กันมั้ยคะ ชื่ออาจจะฟังดูแปลกหูกันใช่มั้ยคะ แต่ทีมงานเชื่อว่าผู้ปกครองบางคน อาจจะเคยเล่นมาแล้วในวัยเด็ก ซึ่งลักษณะของกล้องสลับลายนั้นจะมีรูปทรงเป็นทรงกระบอกยาว ๆ คล้ายกับกล้องส่องทางไกลของโจรสลัดเลยค่ะ

กล้องสลับลาย (Kaleidoscope) ของเล่นเสริมสร้างจินตนาการ
ครูโอ๋และน้องแอลล์กำลังส่องกล้องสลับลาย (Kaleidoscope)

แต่กล้องสลับลายนั้นเมื่อส่องเข้าไปในตัวกล้อง ก็จะเห็นเป็นภาพลายต่าง ๆ ที่ซ้อนกันหลาย ๆ ด้านเลยค่ะ พอหมุนกล้องเท่านั้นแหละ ลายข้างในกล้องก็จะเปลี่ยนไปเรื่อย ๆ เป็นอะไรที่น่าตื่นเต้นมาก ๆ ทำให้เป็นของเล่นที่ทีมงานชื่นชอบสุด ๆ เลยค่ะ จึงอยากชวนผู้ปกครองมารื้อฟื้นความหลังและชวนเด็ก ๆ มาลองประดิษฐ์กล้องสลับลายกันดู ว่าแล้วมาลุยกันเลย

กล้องสลับลาย (Kaleidoscope) วิทยาศาสตร์​สำหรับ​เด็กเพื่อส่งเสริมจินตนาการ
ตัวอย่างภาพสวย ๆ เมื่อเรามองเห็นในกล้องสลับลายค่ะ

อุปกรณ์

อุปกรณ์ทำกิจกรรมกล้องสลับลาย (Kaleidoscope)
อุปกรณ์สำหรับทำกิจกรรมกล้องสลับลาย (Kaleidoscope)
  • 1 กระจกเงา ขนาด 23 X 4 เซนติเมตร จำนวน 3 แผ่น (สามารถหาซื้อได้ที่ศึกษาภัณฑ์ค่ะ)
  • 2 Pattern กล้องสลับลาย
  • 3 แผ่นพลาสติกใส
  • 4 ลูกปัดรูปทรงต่าง ๆ
  • 5 กรรไกร
  • 6 เทปกาว
  • 7 เทปกาวสองหน้าแบบบาง
  • 8 ปากกาเมจิก
  • 9 สีอะคริลิ​ค (สามารถใช้สี​ชนิด​อื่นตามความถนัดของเด็ก ๆ ได้นะคะ)
  • 10 ไม้บรรทัด

มาเริ่มประดิษฐ์กล้องสลับลายกัน

1. ดาวน์โหลด Pattern กล้องสลับลาย แล้วปริ้นลงบนกระดาษการ์ด (สามารถดาวน์โหลด Pattern กล้องสลับลาย ได้ที่ด้านล่างของบทความค่ะ) จากนั้นตัด Pattern ส่วนต่าง ๆ ออกมาให้เรียบร้อยค่า

ตัด Pattern ไว้สำหรับทำตัวกล้องสลับลาย
ตัด Pattern ไว้สำหรับทำตัวกล้องสลับลาย

2. ให้พลิกด้านหลังของกระดาษ Pattern ตัวกล้อง แล้วให้เด็ก ๆ วาดรูปและระบายสีตามจินตนาการของตัวเองได้เลย

ใช้สีอะคลีลิคสีส้มระบายบน Pattern ตัวกล้องสลับลาย
ระบายสีด้านหลังของ Pattern ตัวกล้องสลับลายให้สวยงาม

3. นำ Pattern ส่วนของถาดและแผ่นรอง มาวางทับบนแผ่นพลาสติกใส แล้วใช้ปากกาเมจิกวาดตามขอบ Pattern จากนั้นใช้กรรไกรตัดออกมาเป็นชิ้นรอประกอบ

ใช้ปากกาเมจิกวาดแผ่นพลาสติกใสตาม Pattern ส่วนของถาด
ใช้ปากกาเมจิกวาดแผ่นพลาสติกใสตาม Pattern ส่วนของถาด
ใช้กรรไกรตัดแผ่นพลาสติกใสตามรอยปากกา
ใช้กรรไกรตัดแผ่นพลาสติกใสตามรอยปากกาให้เรียบร้อย

4. นำกระจกเงาทั้ง 3 แผ่น มาเรียงต่อกันโดยให้กระจกแต่ละแผ่นห่างกันประมาณ 0.5 เซนติเมตร แล้วติดเทปกาวที่ด้านหลังของกระจกตามภาพที่ 1 ค่ะ จากนั้นพลิกกระจกขึ้น แล้วพับกระจกเข้าหากันให้เป็นรูปสามเหลี่ยม(ในขั้นตอนนี้ผู้ปกครองต้องระวังไม่ให้เด็กมาจับกระจกเงานะคะ เพราะอาจจะบาดมือเด็ก ๆ ได้ค่ะ)

ใช้เทปกาวติดบริเวณช่องว่างของกระจกเงาทั้ง 3 แผ่น
ใช้เทปกาวติดบริเวณช่องว่างของกระจกเงาทั้ง 3 แผ่น
พลิกด้านที่เป็นกระจกเงาขึ้นมา
พลิกด้านที่เป็นกระจกเงาขึ้นมา
พับกระจกเงาเข้าหากันให้เป็นรูปสามเหลี่ยมแล้วติดเทปกาว
พับกระจกเงาเข้าหากันให้เป็นรูปสามเหลี่ยมแล้วติดเทปกาวให้เรียบร้อย
ตัวอย่างเมื่อประกอบกระจกเงาทั้ง 3 แผ่นเข้าด้วยกัน
ตัวอย่างเมื่อประกอบกระจกเงาทั้ง 3 แผ่นเข้าด้วยกันค่ะ

5. นำ Pattern ตัวกล้อง มาแปะเทปกาวสองหน้าบริเวณที่กำหนดไว้ แล้วพับตามรอยประ จากนั้นนำกระจกเงาที่เราเตรียมไว้มาติดลงบนตำแหน่งของฐานกระจกเงา เมื่อติดเสร็จแล้วให้ประกอบกล้องได้เลยค่า

ติดเทปกาวสองหน้าลงบน Pattern ตัวกล้องสลับลาย
ติดเทปกาวสองหน้าลงบน Pattern ตัวกล้องสลับลาย บริเณที่กำหนดไว้
ใช้ไม้บรรทัดทาบบน Pattern ตามรอยเส้นประ แล้วพับขึ้นมา
ใช้ไม้บรรทัดทาบบน Pattern ตามรอยเส้นประ แล้วพับขึ้นมา
วางกระจกเงารูปสามเหลี่ยมบริเวณตรงกลางของ Pattern ที่ติดเทปกาวสองหน้าไว้แล้ว
วางกระจกเงารูปสามเหลี่ยมบริเวณตรงกลางของ Pattern ที่ติดเทปกาวสองหน้าไว้แล้ว
พับ Pattern ตัวกล้องสลับลายเข้าด้วยกัน
พับ Pattern ตัวกล้องสลับลายเข้าด้วยกัน
ประกอบตัวกล้องสลับลายเป็นกล่องสี่เหลี่ยมให้แน่น
ประกอบตัวกล้องสลับลายเป็นกล่องสี่เหลี่ยมให้แน่น

6. ให้พลิกด้านหลังของเลนส์มาติดเทปกาวสองหน้าบริเวณขอบนอก และพับตามรอยประทั้ง 4 ด้าน โดยให้เทปกาวอยู่ด้านนอก แล้วนำไปประกอบเข้ากับตัวกล้องด้านที่มีลูกศรค่ะ

ติดเทปกาวสองหน้าลงบน Pattern ส่วนของเลนส์ไว้สำหรับส่องกล้องสลับลาย
ติดเทปกาวสองหน้าลงบน Pattern ส่วนของเลนส์ไว้สำหรับส่องกล้องสลับลาย
ใช้ไม้บรรทัดทาบบริเวณรอยเส้นประ แล้วพับขึ้นมา
ใช้ไม้บรรทัดทาบบริเวณรอยเส้นประ แล้วพับขึ้นมา
ตำแหน่งกล้องสลับลายด้านที่มีลูกศรอยู่ข้างใน
ตัวอย่างตำแหน่งกล้องสลับลายด้านที่มีลูกศรอยู่ข้างใน
ประกอบ Pattern ส่วนของเลนส์เข้ากับตัวกล้องให้แน่น
ประกอบ Pattern ส่วนของเลนส์เข้ากับตัวกล้องให้แน่น

7. ให้ใส่แผ่นรองอีกด้านของตัวกล้อง เพื่อป้องกันไม่ให้ลูกปัดหล่นลงไปในตัวกล้องได้ค่ะ และนำถาดที่ตัดเตรียมไว้แล้ว มาพับขอบทั้ง 4 ด้านขึ้น จากนั้นก็ใส่ลูกปัดลงในถาด แล้วนำเข้าไปประกอบกับกล้องก็เป็นอันเสร็จเรียบร้อยแล้วค่า (สามารถใช้เทปใสติดตรงมุมกันไม่ให้ถาดหลุดได้ค่ะ)

ใส่แผ่นรองลงไปในตัวกล้องสลับลาย เพื่อป้องกันไม่ให้ลูกปัดไหลลงในตัวกล้องสลับลาย
ใส่แผ่นรองลงไปในตัวกล้องสลับลาย เพื่อป้องกันไม่ให้ลูกปัดไหลลงในตัวกล้องสลับลาย
พับบริเวณขอบแผ่นพลาสติกใส สำหรับทำถาดใส่ลูกปัด
พับบริเวณขอบแผ่นพลาสติกใส สำหรับทำถาดใส่ลูกปัด
ใส่ลูกปัดลงในถาดพลาสติกใส
ใส่ลูกปัดลงในถาดพลาสติกใส
ประกอบตัวกล้องกับถาดใส่ลูกปัดเข้าด้วยกันให้เรียบร้อย
ประกอบตัวกล้องกับถาดใส่ลูกปัดเข้าด้วยกันให้เรียบร้อย

ในที่สุดก็มาถึงช่วงเวลาของเด็ก ๆ แล้ว เย้!! มาเล่นกันเลย เริ่มจากการมองส่องเข้าไปในช่องเลนส์ และขณะมองนั้นก็ให้หมุนกล้องไปเรื่อย ๆ ช้า ๆ แล้วภาพที่เห็นในกล้องก็จะเปลี่ยนลายไปตามการหมุนของกล้องนั้นเอง

ผู้ปกครองสามารถเสริมสร้างความเชื่อมั่น และการกล้าแสดงออกในด้านการพูด โดยให้เด็กเล่าเรื่องจากภาพที่มองเห็นตามจินตนาการ ซึ่งปล่อยให้เด็กแสดงความรู้สึกนึกคิดอย่างอิสระ มีความเป็นตัวของตัวเอง จะส่งผลดีต่อการสร้างความมั่นใจในตนเองของเด็กได้เป็นอย่างดี
ครูโอ๋กำลังให้น้องแอลล์ส่องกล่องสลับลาย
ครูโอ๋ : น้องแอลล์มองเห็นเป็นรูปอะไร สวยมั้ยคะ

เด็ก ๆ สามารถนำสิ่งของต่าง ๆ ที่มีขนาดเล็ก เช่น กลีบดอกไม้ หญ้า กระดาษสี ที่มีลักษณะโป่งแสง และมีขนาดเล็กไม่ใหญ่มาก มาใช้แทนลูกปัดได้นะคะ เพราะจะทำให้เห็นลวดลายที่แตกต่างกันออกไป ทำให้ส่งเสริมจินตนาการได้ด้วยนะคะ

 สิ่งของต่าง ๆ ที่สามารถนำมาใส่ในกล้องสลับลายได้เพื่อส่งเสริมจินตนาการ
ตัวอย่างสิ่งของที่สามารถนำมาใส่ในกล้องสลับลายได้ค่ะ
ภาพสวย ๆ เมื่อเรามองเห็นในกล้องสลับลาย
ตัวอย่างภาพสวย ๆ เมื่อเรามองเห็นในกล้องสลับลายค่ะ

กิจกรรมนี้นอกจากจะเป็นกิจกรรมภายในครอบครัวได้แล้วนั้น คุณครูยังสามารถนำกล้องสลับลายไปประยุกต์ทำเป็นกิจกรรมวิทยาศาสตร์สำหรับเด็ก เอาไว้เล่นภายในห้องเรียนหรือทำเป็นสื่อการเรียนรู้ เกี่ยวกับเรื่องการสะท้อนของแสง เพื่อเป็นการเปิดประสบการณ์ที่แปลกใหม่ให้กับเด็ก ๆ ได้อีกด้วยค่า

เกร็ดความรู้
ทำไมเราถึงเห็นภาพที่ซ้อนกันหลายชั้นกันน้า…?
ภาพที่เห็นในกล้องสลับลาย เกิดจากหลักการสะท้อนของแสง โดยแสงในกล้อง สะท้อนจากกระจกเงาแผ่นหนึ่งไปยังกระจกแผ่นอื่น ทำให้เกิดภาพที่เห็นรูปแบบต่างๆ เมื่อหมุนกล้องภาพก็จะเปลี่ยนไป กล้องสลับลายส่วนใหญ่ใช้กระจกเงาที่ทำมุม 60 องศา ซึ่งทำให้เกิดเป็นภาพเสมือนมีกระจกอยู่ 6 ด้านนั้นเอง
ดาวน์โหลด
1 รายการ