ในบทความ การปั้นสำหรับเด็ก ตอนที่แล้ว พี่ออยได้แนะนำดินปั้นชนิดต่าง ๆ ที่เหมาะกับเด็ก และการปั้นรูปทรงพื้นฐาน ให้ผู้ปกครองไปลองทำกับเด็ก ๆ กันแล้ว ครั้งนี้ พี่ออยมีวิธีผสมสีดินปั้น และการปั้นดินแบบนูนต่ำน่ารัก ๆ ที่เหมาะกับเด็กตั้งแต่ 5 ขวบขึ้นไปมาฝากกัน รับรองว่าทำตามได้ง่ายเหมือนเดิมเลย ซึ่งดินที่พี่ออยเลือกมาใช้ก็คือ ดินเบา ค่ะ เพราะมีความยืดหยุ่นสูง น้ำหนักเบา ผสมสีได้ง่าย และมีผิวสัมผัสนุ่มมือ แบบที่เด็ก ๆ ชอบค่ะ ถ้าพร้อมแล้วเราไปดูวิธีการผสมสีดินเบา และการปั้นนูนต่ำกันเลยยย
การผสมสีดินเบา
ดินเบามีสีให้เลือกซื้อเยอะมาก ๆ ซึ่งสะดวกต่อการซื้อแล้วนำมาปั้นได้เลย แต่ส่วนตัวพี่ออยชอบใช้ดินเบาสีขาว มาผสมสีเองมากกว่า เพราะจะได้สีที่หลากหลาย ในปริมาณที่เราต้องการจะใช้พอดี และสามารถผสมเฉดสีใหม่ ๆ ที่อาจไม่มีขายขึ้นมาด้วย จากการที่พี่ออยลองปั้นดินเล่นกับเด็ก ๆ มาหลายครั้ง เด็ก ๆ ก็ชอบที่จะผสมสีใหม่เองมากกว่าเลือกสีที่มีมาให้ในเซตค่ะ เพราะจะได้ทดลองผสมสี และเห็นผลกับตาตัวเอง อีกทั้งยังเพิ่มความสนุก ในตอนที่ได้บีบ นวด ขยำดินจนได้สีที่ตัวเองชอบด้วย
สีที่ใช้ผสมดินเบา
สีที่สามารถใช้ผสมดินเบาได้มีเยอะพอสมควรเลย เช่น สีโปสเตอร์ สีอะคริลิค สีน้ำ สีชอล์ก สีผสมอาหาร เป็นต้น ถ้าอยากได้สีที่สด เข้มชัด พี่ออยแนะนำให้ใช้สีอะคริลิค หรือสีโปสเตอร์ เกรดศิลปินเลยค่ะ จะได้สีเข้ม สวยถูกใจแน่นอน และสีอีกชนิดที่ให้สีสด ชัด ไม่ต่างกันก็คือ สีผสมอาหารค่ะ เป็นสีที่ต้องค่อย ๆ ใส่ทีละนิด เพราะสีเข้มมาก แค่ไม่กี่หยดก็ได้สีที่ต้องการแล้ว ใช้ได้ทั้งแบบน้ำและแบบผงเลยค่ะ พี่ออยแนะนำถ้าใครใช้สีผสมอาหารให้ใช้แบบน้ำนะคะ เพราะแบบผงจะผสมเข้ากับเนื้อดินยากกว่า หรือถ้าที่บ้านมีแต่แบบผงก็นำไปละลายน้ำก่อนนำมาผสมก็ได้ค่ะ จะทำให้ผสมได้ง่ายขึ้นเยอะเลย
ส่วนสีที่พี่ออยใช้ผสมกับดินเบาบ่อย ๆ คือ สีอะคริลิค ยี่ห้อ Renaissance ค่ะ เป็นสีเกรดศิลปิน คุณภาพดี ที่ให้สีสดชัด เข้ม และมีความทึบแสง เนื้อสีมีความละเอียด และเข้มข้นกว่าสีเกรดนักเรียนทั่วไป สามารถระบายกลบทับสีเดิมได้อีกด้วย แต่ด้วยราคาที่สูงกว่าสีเกรดทั่วไปนิดหน่อย อย่างสีอะคริลิค Renaissance ที่พี่ออยใช้เป็นแบบหลอดบีบขนาด 75 ml. (ราคาประมาณ 108 บาท) แต่ถ้าไม่ได้ใช้เยอะมาก ก็มีแบบกระปุกขนาด 20 ml. (ราคาประมาณ 28 บาท) ให้เลือกค่ะ ซึ่งพี่ออยแนะนำให้ซื้อแค่แม่สี หรือสีที่ชอบใช้บ่อย ๆ ก็พอค่ะ เพราะสีแค่ 4-5 สีก็สามารถผสมกันเป็นสีใหม่ได้มากกว่า 12 สีเลย เราสามารถผสมให้ได้เฉดสีแยกย่อยออกมาอีกเยอะมาก ๆ อย่างสีเขียว ก็มีทั้งเขียวเข้ม เขียวมิ้นท์ เขียวมะนาว เป็นต้น ซึ่งแม่สี อย่าง น้ำเงิน แดง เหลือง จะผสมกันแล้วได้เป็นสีหลัก ๆ อะไรบ้าง ดูได้ตามภาพที่พี่ออยสรุปมาให้ด้านล่างได้เลยค่ะ
วิธีการผสมสีดินเบา
ในการผสมสีดินเบา สำหรับใครยังไม่เคยผสมสี อาจลองผสมสีบนกระดาษก่อน ว่าผสมสีอะไรบ้าง ถึงจะได้สีที่ต้องการ เพื่อไม่ให้เปลืองดินเบาค่ะ เมื่อได้สีที่ต้องการแล้ว ก็ไปผสมสีกับดินเบาได้เลย เริ่มจากกดดินเบาให้แบนลง แล้วใส่สีลงไป บีบนวดให้ดินเบากับสีเป็นเนื้อเดียวกัน แล้วค่อย ๆ เติมทีละนิด จนได้สีที่ต้องการ หรือถ้าอยากได้สีที่เหมือนลายหินอ่อน ก็ทำได้โดยการนวดแต่ไม่ให้ดินกับสีผสมกันทั้งหมด ให้มีส่วนที่เป็นลายขาว ๆ บ้างก็สวยไปอีกแบบ เมื่อผสมดินเสร็จแล้วให้รีบห่อด้วยพลาสติกใส หรือใส่กระปุกไว้ เพื่อป้องกันไม่ให้ดินแห้งค่ะ
การปั้นนูนต่ำ
การปั้นนูนต่ำ เป็นการปั้นที่ต้องมีแผ่นหลัง หรือพื้นหลังรองรับ และตัวงานปั้นจะมีความนูนขึ้นมาจากพื้นหลังเพียงเล็กน้อย หรือสูงไม่ถึงครึ่งของรูปจริงค่ะ ซึ่งตัวผลงานจะมองเห็นความสวยได้ชัด ๆ เพียงด้านหน้าด้านเดียว เหมือนตัวอย่างผลงานที่พี่ออยทำ จะมีกระดาษที่เป็นพื้นหลังรองรับตัวดินเบาที่ปั้นอยู่ ซึ่งตัวดินเบาที่ปั้นจะสูงขึ้นมาจากพื้นหลัง แค่ประมาณ 1 - 2 เซนติเมตรค่ะ
วิธีการปั้นภาพนูนต่ำด้วยดินเบา
วิธีที่พี่ออยใช้ในการปั้นภาพนูนต่ำด้วยดินเบา มีเพียง 3 ขั้นตอนง่าย ๆ ที่ผู้ปกครองสามารถนำไปสอนเด็ก ๆ ต่อได้สบาย ๆ เลยค่ะ
1 เริ่มจากสังเกตรูปทรงของสิ่งที่ต้องการปั้นจาก pattern หรือภาพที่ร่างไว้ อย่างเช่นพี่ออยจะปั้นรูปมะเขือเทศ ซึ่งมีรูปทรงหลัก ๆ เป็นทรงกลมในส่วนผล กับเส้นสั้น ๆ ในส่วนขั้ว ก็จะเริ่มจากปั้นรูปทรงนั้น ๆ โดยกะขนาดให้เล็กกว่า pattern หรือภาพที่ร่างไว้นิดหน่อย เผื่อตอนกดให้ดินแบนลงจะได้พอดีกับ pattern ค่ะ
2 วางแผนการวางแต่ละชั้น ว่าจะวางอะไรก่อน-หลัง เพราะดินเบาถ้าวางไปแล้วเนื้อดินจะติดกันทันที จากนั้นก็วางตามที่เราวางแผนไว้เลยค่ะ โดยกด ๆ เนื้อดินเบาให้แบนลงเล็กน้อยจนพอดีกับ pattern
ดินที่ผสมสีแล้ว จะแห้งเร็วกว่าปกติ อาจจะต้องใช้เวลาปั้นให้เร็วหน่อย ดังนั้นการวางแผนก่อนการวางแต่ละส่วนจึงค่อนข้างสำคัญนะคะ
3 ตกแต่งด้วยการปั้นดินเบา เป็นรูปหน้าตามาติดทับ หรือใช้อุปกรณ์ที่หาได้ง่าย ๆ อย่าง ไม้จิ้มฟัน ไม้บรรทัด หลอดดูดน้ำ ฯลฯ มาสร้างลวดลายเพิ่ม
แค่นี้ก็เสร็จเรียบร้อยแล้วค่ะ ผลงานการปั้นนูนต่ำจากดินเบา ที่ทำได้ง่าย ๆ แต่ผลงานออกมาน่ารักมาก ถ้าเด็ก ๆ ได้เห็นภาพที่ผู้ปกครองทำเป็นตัวอย่างแล้ว ต้องอยากทำตามแน่นอนค่ะ สำหรับเด็ก ๆ ที่ยังไม่สามารถปั้นเป็นนูนต่ำแบบนี้ได้ ให้ลองปั้นเป็นวงกลม หรือเส้น แล้ววางประกอบกันเป็นรูป คล้ายในบทความ การปั้นสำหรับเด็ก ตอนที่แล้ว หรือในภาพตัวอย่างด้านล่างก็ได้นะคะ น่ารักไม่แพ้กันเลย
ในบทความการปั้นสำหรับเด็กตอนต่อไป พี่ออยจะมาเพิ่มความสนุก และท้าทายให้กับการปั้นมากขึ้น ด้วยการปั้นดินเบาเป็นแบบลอยตัว สามมิติกัน ฝากติดตามด้วยนะคะ